Ní ìbẹ̀rẹ̀ ọdún 1900 – ní àkókò tí àwọn ọkọ̀ ojú omi ti kọ́kọ́ ń ṣe àyẹ̀wò pẹ̀lú àwọn ẹ̀rọ díẹ́sùlù – ìṣẹ̀dá tuntun mìíràn tó ṣe pàtàkì tún ń yọjú ní ìpẹ̀kun kejì ìlà ọ̀pá propeller.
Ní ìdajì àkọ́kọ́ ti ọ̀rúndún ogún,fifa fifẹ ẹrọdi ìbáṣepọ̀ tó wọ́pọ̀ láàárín ìṣètò ihò inú ọkọ̀ ojú omi àti àwọn ohun èlò tí a fi sí ojú omi òkun. Ìmọ̀ ẹ̀rọ tuntun náà mú kí ìgbẹ́kẹ̀lé àti ìgbésí ayé túbọ̀ pọ̀ sí i ní ìfiwéra pẹ̀lú àwọn àpótí ìfọṣọ àti àwọn èdìdì tí ó ti gbajúmọ̀ ní ọjà.
Ìdàgbàsókè ìmọ̀ ẹ̀rọ ìdènà ẹ̀rọ shaft ń tẹ̀síwájú lónìí, pẹ̀lú àfiyèsí lórí mímú ìgbẹ́kẹ̀lé pọ̀ sí i, mímú kí ọjọ́ ọjà pọ̀ sí i, dín owó tí a ná kù, mímú kí fífi sori ẹrọ rọrùn àti dín ìtọ́jú kù. Àwọn ìdènà òde òní ń lo àwọn ohun èlò ìgbàlódé, àwọn ìlànà ìṣẹ̀dá àti ìṣelọ́pọ́, àti lílo àǹfààní ìsopọ̀pọ̀ àti wíwà data láti jẹ́ kí a lè ṣe àbójútó oní-nọ́ńbà.
ṢáájúÀwọn Èdìdì Ẹ̀rọ
Àwọn èdìdì oníṣẹ́-ọnàjẹ́ ìgbésẹ̀ tó yanilẹ́nu láti inú ìmọ̀ ẹ̀rọ tó ti wà tẹ́lẹ̀ láti dènà omi òkun láti wọ inú ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ tó yí ọ̀pá propeller ká. Àpótí ìfọṣọ tàbí ihò tó ti di mọ́lẹ̀ náà ní ohun èlò tó ní okùn tí a so mọ́ ara rẹ̀, tí a sì fi dì í mọ́lẹ̀ yíká ọ̀pá náà láti ṣe èdìdì. Èyí ń ṣẹ̀dá èdìdì tó lágbára nígbà tí ó ń jẹ́ kí ọ̀pá náà yípo. Síbẹ̀síbẹ̀, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àléébù ló wà tí èdìdì ẹ̀rọ náà ń tọ́jú.
Ìfọ́ tí ọ̀pá tí ó ń yípo sí àwọn ohun èlò ìfipamọ́ bá ń fà nígbà tí ó bá yá, èyí tí ó máa ń mú kí jíjò pọ̀ sí i títí tí a ó fi tún ìfipamọ́ náà ṣe tàbí tí a ó fi rọ́pò rẹ̀. Èyí tí ó tilẹ̀ ná owó ju títúnṣe àpótí ìfipamọ́ náà ṣe ni títúnṣe ọ̀pá ìfipamọ́ náà ṣe, èyí tí ìfọ́ náà tún lè ba jẹ́. Bí àkókò ti ń lọ, ìfipamọ́ náà lè wọ ihò sínú ọ̀pá náà, èyí tí ó lè sọ gbogbo ìṣètò ìfipamọ́ náà di aláìlágbára, èyí tí yóò mú kí ọkọ̀ náà nílò ìdúró gbígbẹ, yíyọ ọ̀pá kúrò àti ìyípadà apá tàbí àtúnṣe ọ̀pá náà pàápàá. Níkẹyìn, àìsí agbára ìfipamọ́ náà ń pàdánù nítorí pé ẹ́ńjìnnì nílò láti mú agbára púpọ̀ jáde láti yí ọ̀pá náà sí ìfipamọ́ sẹ́ẹ̀lì tí ó dì mọ́ra, tí ó ń fi agbára àti epo ṣòfò. Èyí kò ṣe pàtàkì: láti ṣe àṣeyọrí ìwọ̀n jíjìn tí ó ṣeé gbà, ìfipamọ́ náà gbọ́dọ̀ lẹ̀ mọ́ra gidigidi.
Ẹ̀dọ̀fóró tí a ti kó jọ náà ṣì jẹ́ àṣàyàn tí ó rọrùn, tí ó sì ṣeé gbẹ́kẹ̀lé, a sì sábà máa ń rí i ní ọ̀pọ̀ yàrá ẹ̀rọ fún àfikún. Tí èdìdì ẹ̀rọ náà bá kùnà, ó lè mú kí ọkọ̀ ojú omi náà parí iṣẹ́ rẹ̀ kí ó sì padà sí ibi ìdúró fún àtúnṣe. Ṣùgbọ́n èdìdì ojú ẹ̀rọ tí a kọ́ sórí èyí nípa gbígbé ìgbẹ́kẹ̀lé ga sí i àti dín ìjìn omi kù pàápàá lọ́nà tí ó ga jù.
Àwọn Èdìdì Ẹ̀rọ Ìbẹ̀rẹ̀
Ìyípadà nínú dídì àwọn ohun èlò yíyípo dé pẹ̀lú mímọ̀ pé ṣíṣe èdìdì náà ní ẹ̀gbẹ́ ọ̀pá náà - gẹ́gẹ́ bí a ṣe ń ṣe pẹ̀lú dídì - kò pọndandan. Àwọn ojú méjì - ọ̀kan ń yípo pẹ̀lú ọ̀pá náà àti èkejì tí a ti so mọ́ - tí a gbé kalẹ̀ ní ìdúróṣinṣin sí ọ̀pá náà tí a sì fi agbára hydraulic àti mechanical tẹ̀ pọ̀ le ṣe èdìdì tí ó túbọ̀ le sí i, àwárí kan tí a sábà máa ń sọ pé ó jẹ́ ti onímọ̀ ẹ̀rọ George Cooke ní ọdún 1903. Àwọn èdìdì onímọ̀ ẹ̀rọ àkọ́kọ́ tí a lò ní ọjà ni a ṣe ní ọdún 1928 a sì lò ó sí àwọn ẹ̀rọ fifa centrifugal àti compressors.
Àkókò ìfìwéránṣẹ́: Oṣù Kẹ̀wàá-27-2022